Δοξαράς, 16 Ιανουαρίου 1972: 19 νεκροί και 44 τραυματίες. Τέμπη 28 Μαρτίου 2023: Πάνω από 40 νεκροί (σύμφωνα με τον έως τώρα απολογισμό), δεκάδες τραυματίες. 51 χρόνια μετά η ιστορία επαναλαμβάνεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, καθώς δύο αμαξοστοιχίες κινούνταν στην ίδια γραμμή σε αντίθετη κατεύθυνση, με αποτέλεσμα να σημειωθούν δύο από τις πιο πολύνεκρες τραγωδίες στην ιστορία του ελληνικού σιδηροδρόμου.
Μόνο που το 1972 η κατάσταση ήταν εντελώς διαφορετική. Η γραμμή ήταν μονή, η επικοινωνία μεταξύ των σταθμών γινόταν μόνο τηλεφωνικά, ασύρματοι στα τρένα δεν υπήρχαν, ενώ τα πάντα ήταν χειροκίνητα. Εν έτει 2023 όμως η γραμμή είναι διπλή και οι επικοινωνίες μεταξύ σταθμαρχών, κλειδούχων και μηχανοδηγών είναι άμεσες, μέσω ασυρμάτου. Παρολ' αυτά, τα δύο δυστυχήματα μοιάζουν να έχουν πολλά κοινά κι ας τα χωρίζει μισός και πλέον αιώνας.
Τι συνέβη στον Δοξαρά
Ήταν απόγευμα της Κυριακής 16 Ιανουαρίου 1972. Στη σιδηροδρομική γραμμή ανάμεσα στους σταθμούς Ορφανών Καρδίτσας και Δοξαρά Λάρισας συγκρούστηκαν η υπερταχεία «Ακρόπολις Εξπρές» που εκτελούσε το δρομολόγιο Μόναχο - Αθήνα και μια μικρή αμαξοστοιχία που έκανε στάσεις σε όλους σχεδόν τους σταθμούς και ήταν γνωστή ως «πόστα», καθώς μετέφερε το ταχυδρομείο. Η «πόστα» κατευθυνόταν αργά από την Αθήνα προς τη Θεσσαλονίκη.
Το σιδηροδρομικό δυστύχημα συνέβη λόγω έλλειψης συνεννόησης μεταξύ των σταθμαρχών των δύο σταθμών σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το δίκτυο ήταν μονής γραμμής και δεν υπήρχαν σύγχρονες μέθοδοι ενδοεπικοινωνίας. Οι δυο σταθμάρχες διαφωνούσαν ποια από τις δύο αμαξοστοιχίες θα έπρεπε να έχει προτεραιότητα και παρά την παρέμβαση του ρυθμιστή κίνησης τρένων από την Αθήνα, τόσο το «Ακρόπολις Εξπρές» όσο και η «πόστα» διήλθαν κανονικά από το σταθμό του Δοξαρά και των Ορφανών αντίστοιχα με αποτέλεσμα να συγκρουστούν στην ενδιάμεση διαδρομή, στις 16:55.
Από τη σφοδρή σύγκρουση - το «Ακρόπολις Εξπρές» είχε αναπτύξει μεγάλη ταχύτητα - τα τρία πρώτα βαγόνια της πόστας κυριολεκτικά μετατράπηκαν σε μια άμορφη μάζα σιδερικών, ενώ προκλήθηκε πυρκαγιά, όπως ακριβώς και στο δυστύχημα στα Τέμπη. Στη σύγκρουση σκοτώθηκαν 19 άνθρωποι και τραυματίστηκαν 44. Πρόκειται για ένα από τα πιο πολύνεκρα σιδηροδρομικά δυστυχήματα που έχουν συμβεί στην Ελλάδα.
Σε βάρος των δύο σταθμαρχών και του ρυθμιστή κίνησης ασκήθηκαν κατηγορίες για ανθρωποκτονίες από αμέλεια και διατάραξη της ασφάλειας των συγκοινωνιών και στη δίκη σε πρώτο βαθμό, που έγινε τον Νοέμβριο του 1972 στην Καρδίτσα, καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης από 3 έως 5 έτη. Οι ποινές δεν είχαν ανασταλτικό αποτέλεσμα. Τον Ιανουάριο του 1973 στο εφετείο στη Λάρισα, καταδικάστηκε σε φυλάκιση 5 ετών ο σταθμάρχης των Ορφανών ενώ οι άλλοι δύο κατηγορούμενοι αθωώθηκαν.
51 χρόνια μετά...
Μισό και πλέον αιώνα αργότερα, παρά την αναβάθμιση του σιδηροδρομικού άξονα Αθήνας - Θεσσαλονίκης, με διπλή σιδηροδρομική γραμμή σε όλο το μήκος του και τα εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ που δαπανήθηκαν για την αναβάθμιση της γραμμής, η ιστορία επαναλαμβάνεται, μερικές δεκάδες χιλιόμετρα βορειότερα από τον Δοξαρά.
Oι πρώτες εκτιμήσεις των Αρχών συγκλίνουν στην εκδοχή του ανθρώπινου λάθους, που οδήγησε να βρεθούν δύο τρένα στην ίδια γραμμή με αποτέλεσμα να συγκρουστούν μετωπικά με ταχύτητα. Εικάζεται πως ο σταθμάρχης στη Λάρισα άφησε την αμαξοστοιχία Intercity να ανέβει από τη γραμμή καθόδου, στην οποίαν κινούταν η εμπορική αμαξοστοιχία. Οι έρευνες των Αρχών πάντως βρίσκονται σε εξέλιξη.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
