Ο Ισπανικός εμφύλιος πόλεμος ήταν το πρελούδιο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Η πρόβα τζενεράλε της μεγάλης ανθρωποσφαγής. Ο εμφύλιος αυτός πόλεμος δε μοιάζει με κανέναν άλλο αφού σε αυτόν συμμετείχαν έξι χώρες. Θα μπορούσε να πει κάποιος πως ήταν μια μικρογραφία του μεγάλου πολέμου που θα ακολουθούσε και ο οποίος βύθισε στο σκοτάδι την Ευρώπη. Όπως κάθε πόλεμος έτσι και ο Ισπανικός εμφύλιος είχε τους πρωταγωνιστές του (αρνητικούς ή θετικούς). Δυο από αυτούς άνηκαν σε εκ διαμέτρου αντίθετα στρατόπεδα. Ο ένας ήταν ο ήρωας του στρατοπέδου των Αναρχικών. Ο Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι. Ο άλλος ο ηγέτης του στρατοπέδου των φασιστών. Τους δυο αυτούς ανθρώπους «ένωσε» ένα μακάβριο «παιχνίδι» που έπαιξε η μοίρα. Πέθαναν και οι δυο, μια ημέρα σαν σήμερα. Στις 20 Νοεμβρίου. Με 39 χρόνια διαφορά.
Ο αναρχικός Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι
Με τον Ισπανικό εμφύλιο να μαίνεται, το καλοκαίρι του 1936, συμβαίνει κάτι μοναδικό. Κάτι που θα μπορούσε να έχει αλλάξει την ιστορία. Το αναρχικό συνδικάτο CNT (Confederación Nacional del Trabajo - Εθνική Συνομοσπονδία Εργασίας) και ο σκληρός πυρήνας του, η FAI (Federacion Anarquista Iberica – Ιβηρική Αναρχική Ομοσπονδία), μετά από σκληρές και αιματηρές μάχες καταφέρνουν να καταλάβουν το μεγαλύτερο μέρος της Βαρκελώνης και κάποιες άλλες περιοχές της Ισπανίας. Είναι το λεγόμενο «σύντομο καλοκαίρι της Αναρχίας». Είναι η πρώτη φορά που αναρχικοί καταλαμβάνουν ένα μέρος και μπορούν να εφαρμόσουν το δικό τους πρόγραμμα. Κολεκτιβοποίηση, έλεγχος των βιομηχανιών από τους εργάτες, οργάνωση από τα κάτω με κόμματα, εκκλησία, αστυνομία να «εξαφανίζονται».
Οι εσωτερικές διενέξεις, ωστόσο, στο «Δημοκρατικό» στρατόπεδο βάζουν τέλος στην ουτοπία με τα αστικά αριστερά και κομμουνιστικά κόμματα να παίρνουν σταδιακά το πάνω χέρι. Ένας από τους βασικότερους ήρωες εκείνης της ουτοπικής προσπάθειας ήταν ο Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι, σημαίνων στέλεχος της CNT – FAI ο οποίος μετά τη Βαρκελώνη προσπαθεί να καταλάβει την πρωτεύουσα της Αραγωνίας, τη Σαραγόσα. Ζητάει όπλα και εφόδια για να νικήσει τους φασίστες του Φράνκο αλλά η αναρχική του φύση, είναι «αγκάθι» για τις σχέσεις με τη σταλινική ΕΣΣΔ. Ο Ντουρούτι δεν το βάζει κάτω. Πολεμάει με νύχια και με δόντια. Γίνεται λαϊκός ήρωας και όπου και να πάει πλήθος κόσμου τον υποδέχεται.
Τελευταίος σταθμός του Ντουρούτι η Μαδρίτη. Το Νοέμβριου του 1936, η πρωτεύουσα της Ισπανίας είχε πέσει στα χέρια του Φράνκο και το «Δημοκρατικό» στρατόπεδο δίνει σφοδρές μάχες για να την ανακαταλάβει. Ο Ντουρούτι με την ταξιαρχία του είναι εκεί. Μια ημέρα σαν σήμερα, ωστόσο, πέφτει νεκρός. Κανείς δεν ξέρει ποιος τον σκότωσε. Υπάρχουν τουλάχιστον οκτώ διαφορετικά σενάρια. Κάποιοι λένε οι φασίστες. Κάποιοι άλλοι, οι κομμουνιστές. Ορισμένοι λένε πως τον «έφαγαν» οι δικοί του. Υπάρχουν και εκείνοι που λένε πως το όπλο του εκπυρσοκρότησε όπως έβγαινε από το αυτοκίνητο. Ότι και να είχε συμβεί ο Ντουρούτι, σκοτώθηκε πάνω στην έκρηξη της μάχης και ίσως γι αυτό είναι τόσο αγαπητός ακόμα και σήμερα. Δεν πρόλαβε να φθαρεί. Παρέμεινε για πάντα ο άνθρωπος που άνοιξε μια μικρή, σύντομη ρωγμή στον χρόνο. Στην κηδεία του παραβρέθηκαν πάνω από μισό εκατομμύριο άνθρωποι, σε μια τεράστια πορεία προς το νεκροταφείο όπου μπροστά υπήρχε το φέρετρό του το οποίο ήταν σκεπασμένο με τη μαυροκόκκινη σημαία.
Ο δικτάτορας Φρανσίσκο Φράνκο
Στρατηγός Φρανθίσκο Φράνκο Μπααμόντε. Επονομαζόμενος και «Χενεραλίσιμο», δηλαδή «Στρατηγότατος»! Γνωστός επίσης και ως «Su Excelencia el Jefe de Estado», δηλαδή «H Αυτού Εξοχότης ο αρχηγός του κράτους», και «Caudillo de España», που σημαίνει «Ο Ηγέτης της Ισπανίας», «Εl Caudillo de la Última Cruzada y de la Hispanidad», δηλαδή «ο ηγέτης της τελευταίας σταυροφορίας και της ισπανικής κληρονομιάς». Κορυφαίο, βεβαία είναι το «Εl Caudillo de la Guerra de Liberación contra el Comunismo y sup Cómplices», που μεταφράζεται θριαμβευτικά ως «ο ηγέτης του πολέμου της απελευθέρωσης ενάντια στον κομμουνισμό και τους συνεργούς του».
Στενός συνεργάτης των Χίτλερ και Μουσολίνι. Ο Φύρερ αν και τον στήριξε στη συνέχεια είχε πει και το αλησμόνητο «καλύτερα να μου βγάλουν δύο δόντια παρά να μιλήσω ξανά με τον Φράνκο. Μάλλον στον ισπανικό εμφύλιο ποντάραμε στο λάθος άλογο» όταν ο δικτάτορας της Ισπανίας αφού είχε κάνει τη «δουλειά» αρνήθηκε πεισματικά να μπει στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό του Άξονα. Κοινώς «πούλησε» τον Χίτλερ και εκείνος δεν το ξέχασε και δεν το συγχώρησε ποτέ.
Ο Φράνκο στάθηκε πολλές φορές τυχερός στη ζωή του. Τυχερός όταν κέρδισε τον εμφύλιο πόλεμο εξαιτίας του σπαραγμού που υπήρχε στο «Δημοκρατικό» στρατόπεδο, ανάμεσα σε σοσιαλιστές, κομμουνιστές και αναρχικούς. Τυχερός επειδή τον στήριξε υλικοτεχνικά ο Χίτλερ και ο Μουσολίνι. Τυχερός επειδή οι Σύμμαχοι δεν ήθελαν να εμπλακούν νωρίτερα σε πόλεμο με τους ναζί και έτσι απείχαν από τα πολεμικά μέτωπα της Ισπανίας. Τυχερός και όταν μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ενώ βρισκόταν στη «μαύρη λίστα» των νικητών εκμεταλλεύτηκε το αντι-σοβιετικό κλίμα του Ψυχρού Πολέμου για να «πουλήσει» αντικομμουνισμό και να γίνει πάλι διεθνής «παίκτης».
«Το δικό μας καθεστώς βασίζεται σε ξιφολόγχες και αίμα, όχι σε υποκριτικές εκλογές», είχε πει ξεκάθαρα και χωρίς περιστροφές. Φασίστας, υπερσυντηρητικός, φανατικός καθολικός. Κυβέρνησε την Ισπανία για περίπου μισό αιώνα, στηριζόμενος στον φόβο και στο αίμα. Έκανε ποινικό αδίκημα την ομοφυλοφυλία. Απαγόρευσε στις γυναίκες να γίνονται δικαστές ή να καταθέτουν έστω σε δίκη. Δεν μπορούσαν να έχουν τραπεζικό λογαριασμό χωρίς συνυπογραφή από τον πατέρα ή τον σύζυγο.
Η «Guardia Civil», η στρατιωτική αστυνομία για πολίτες και η «Policia Armada», η αστυνομία που κατέστειλε βίαια τις εξεγέρσεις των φοιτητών στα ισπανικά πανεπιστήμια ήταν τα δυο φονικά του όπλα. Χιλιάδες είναι οι άνθρωποι που μαρτύρησαν στα χέρια του καθεστώτος. Κανείς δεν μπορεί να πει με ασφάλεια πόσοι από αυτούς δολοφονήθηκαν. Ίσως, ο αριθμός να φτάνει ακόμα και τις 50.000! Ακόμα και μερικές εβδομάδες πριν τον θάνατο του υπέγραψε τη θανατική καταδίκη πέντε πολιτικών κρατουμένων. Τελικά, μια ημέρα σαν σήμερα, το 1975 ο Φράνκο πέθανε. Την ίδια ημέρα που οι Ισπανοί με μυστικές εκδηλώσεις τιμούσαν τη μνήμη του Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
