Ουμούτ, σημαίνει ελπίδα και για εκατομμύρια Τούρκους, η Κυριακή μπορεί να φέρει την… άνοιξη. Πέρασαν επτά χρόνια από εκείνη την άγρια νύχτα όπου μαχητικά αεροσκάφη χώριζαν τον σκοτεινό ουρανό σε μεγάλα γεωμετρικά σχήματα, ήταν Ιούλιος του 2016, όταν δεκάδες κάτοικοι στοίβαζαν μαξιλάρια μπροστά στα παράθυρα που έτριζαν, αλλά και χιλιάδες άλλοι που έπαιρναν τα όπλα από τρομαγμένους στρατιώτες που δεν ήξεραν τι έκαναν. Και τότε άρχισε η sela από όλους τους μιναρέδες στη χώρα.
Η sela είναι μια προσευχή, που αναπέμπεται μετά θάνατον. Ο τόνος της προκαλεί ανατριχίλα… Την διαδέχθηκαν μεγαλόφωνες ανακοινώσεις που καλούσαν τον κόσμο να βγει έξω, στο όνομα του Θεού για να σώσει τον άνθρωπο, τη δημοκρατία. Ο Ταγίπ Ερντογάν είχε εξασφαλίσει τη νίκη, ακόμα περισσότερα χρόνια στο θώκο.
Τα χρόνια πέρασαν και αυτό που διαπιστώνει κανείς είναι πως χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη δεν υπάρχει δημοκρατία. Η Ευρώπη, το ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, στρέφουν το βλέμμα τους στους Γείτονες και όλοι ανυπομονούν για το αποτέλεσμα.
Το παλάτι του Τούρκου Προέδρου ξεπέρασε σε κόστος κατασκευής τα 270 εκατ. ευρώ. Η χλιδή και η πολυτέλεια ξεπερνά ακόμα και αυτά των Σουλτάνων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας του παρελθόντος, όπως τα διάσημα Τοπ Καπί και Ντολμάμπαχτσε.
Διαθέτει 1.000 δωμάτια, μεταξύ των οποίων αίθουσες εκδηλώσεων, συναντήσεων και φιλοξενίας επισήμων, ενώ είναι κατασκευασμένο έτσι ώστε να αντέχει ακόμη και επίθεση με πύραυλο! Θα παραμείνει κάτοικος ο Ερντογάν, θα αποχωρήσει ήρεμα ή η Τουρκία θα ζήσει ξανά στιγμές του 2016;
Ερντογάν ώρα… μηδέν!
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ετοιμάζεται να βιώσει την πιο δύσκολη Κυριακή του στα 20 χρόνια που βρίσκεται στις πιο κομβικές πολιτικές θέσεις στην Τουρκία έχοντας διατελέσει και Πρωθυπουργός. Για τον Τούρκο Πρόεδρο η αποχώρηση ενός εκ των τριών του αντιπάλων στην εκλογική του... μάχη δεν έκανε πιο εύκολα τα πράγματα για εκείνον, όπως ενδεχομένως να ήθελε ή να περίμενε.
Για τις προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές της Κυριακής στην Τουρκία έχουν ήδη βγει κάποια πρώτα δείγματα και υπάρχει μία εικόνα, όπως διαμορφώνονται τα πράγματα μετά και από δημοψήφισμα για τη μακρά θητεία του. Τη θητεία του Προέδρου Ερντογάν, του πλέον κυρίαρχου πολιτικού της χώρας τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Η αμφισβήτηση προς το πρόσωπό του έχει αρχίσει να γίνεται πιο έντονη και πιο ξεκάθαρη. Η δε εξέλιξη της αποχώρησης ενός εκ των τρεις υποψηφίων όπως εκτιμάται αναμένεται να ωθήσει περισσότερους ψηφοφόρους στο να στραφούν προς τον βασικό του αντίπαλο! Ο 69χρονος Ερντογάν ηγείται της Τουρκίας από το 2003, όταν και έγινε Πρωθυπουργός.
Ποιους ευνόησε σε αυτά τα 20 χρόνια εξουσίας;
- Κατασκευαστικές εταιρείες
- Ιερωμένους
- Συντηρητικούς Μουσουλμάνους
- Την… οικογένειά του
Στην αρχή αντιμετωπίστηκε ευρέως ως ένας ισλαμιστής δημοκράτης. Ως ένα πρόσωπο που υποσχέθηκε και δεσμεύτηκε να κάνει την κατά κύριο λόγο μουσουλμανική χώρα και μέλος του ΝΑΤΟ μια... γέφυρα μεταξύ του μουσουλμανικού κόσμου και της Δύσης.
Να ενώσει δηλαδή αυτούς τους δύο κόσμους. Οι επικριτές του τον κατηγόρησαν ανοιχτά ότι ώθησε την Τουρκία σε μία χώρα όπου εκείνος συγκέντρωσε όλη τη δύναμη και έγινε ένα κράτος μονοδιάστατο και... μονοπρόσωπο και ότι έφερε μία βαθιά οικονομική κρίση στην πατρίδα του (που ήδη υπήρχε αλλά επιδεινώθηκε η κατάσταση επί των ημερών του).
Πλέον, ο Ερντογάν επιδιώκει και μια τρίτη πενταετή θητεία ως Πρόεδρος. Όμως τα περιθώρια είναι στενά και η κατάσταση δεν δείχνει να είναι υπέρ του.
Ποιους… διέλυσε;
- Τον Τύπο
- Τους Στρατιωτικούς
- Τη Μεσαία τάξη
Εκλογές Τουρκία 2023: Υπάρχει διακύβευμα; Ναι, αλλά ποιο είναι;
Οι εκλογές θα καθορίσουν τη μελλοντική πορεία της Τουρκίας. Η Τουρκία αντιμετωπίζεται ως μία από τις 20 μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου και αποτελεί σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών στο ΝΑΤΟ. Πολιτικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι το επερχόμενο αποτέλεσμα θα περάσει τα σύνορα της Τουρκίας ως προς τον αντίκτυπό του. Τοποθετούν τον Ερντογάν σε μια κατηγορία πολιτικών ηγετών όπου βρίσκονται ο πρόεδρος Όρμπαν της Ουγγαρίας και ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόλαντ Τραμπ, που ήρθαν στην εξουσία μέσω των εκλογών και στη συνέχεια χρησιμοποίησαν τον χρόνο της διακυβέρνησής τους για να «διαβρώσουν» τους δημοκρατικούς θεσμούς.
«Εάν χάσει την εξουσία μέσω των εκλογών θεωρώ πως αυτή η εξέλιξη θα δώσει στους ανθρώπους πολλές ελπίδες ότι αυτό το αυταρχικό κύμα που είναι ικανό να τους... πνίξει μπορεί να φύγει. Πως η κατάσταση μπορεί να αντιστραφεί» δήλωσε ο Γκιονούλ Τολ, διευθυντής του Προγράμματος της Τουρκίας στο Middle East Institute
Η πιο μεγάλη ανησυχία του κόσμου είναι η κατάσταση της οικονομίας της Τουρκίας. Ο πληθωρισμός, ο οποίος ξεπέρασε το 80% πέρυσι (αλλά έκτοτε έχει μειωθεί) έχει επηρεάσει τη δυναμική και τη δύναμη της Τουρκίας, αλλά πρακτικά έχει... εξουθενώσει τον κόσμο. Τους πολίτες.
Η Κυβέρνηση της Τουρκίας επίσης κατηγορείται για την πολύ κακή διαχείριση και την έλλειψη σωστής αντίδρασης στους καταστροφικούς σεισμούς του Φεβρουαρίου, που οδήγησαν στον θάνατο περισσότερους από 50.000 ανθρώπους.
Η φυσική αυτή καταστροφή έθεσε ερωτήματα σχετικά με το εάν η Κυβέρνηση φέρει τη βασική ευθύνη ή εάν μία σειρά κακών κατασκευών και έργων τα τελευταία χρόνια ήταν που οδήγησαν σε αυτόν τον πραγματικά πολύ μεγάλο αριθμό νεκρών. Οι εκλογές θα μπορούσαν επίσης να επηρεάσουν τη γεωπολιτική θέση της Τουρκίας. Υπήρξε ένα διάστημα που οι σχέσεις με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ έγιναν πιο δύσκολες - πιο τεταμένες από ποτέ - από κάθε άλλη φορά επειδή ο Ερντογάν ενίσχυσε τους δεσμούς της Τουρκίας με τη Ρωσία.
Τα χρόνια ευημερίας έγιναν χρόνια… δυστυχίας
Όταν ο Ερντογάν έγινε Πρωθυπουργός το 2003, πολλοί Τούρκοι τον αντιμετώπισαν ως μια δυναμική προσωπικότητα που θα οδηγήσει τη χώρα ένα λαμπρό οικονομικό μέλλον. Για αρκετά χρόνια η Κυβέρνησή του απέδωσε καλά. Τα εισοδήματα αυξήθηκαν, μεταφέροντας εκατομμύρια Τούρκους από την ανέχεια στη μεσαία τάξη.
Κατασκευάστηκαν νέα αεροδρόμια, δρόμοι, μεγαλοπρεπέστατες γέφυρες και νοσοκομεία σε όλη τη χώρα. Επίσης μείωσε και την επιρροή της πιο δυνατής τάξης αλλά και διαχειρίστηκε σωστά τον στρατό. Ο στρατός άλλωστε είχε μεγάλη επιρροή στη χώρα από την ίδρυση της Τουρκίας το 1923 και μετά.
Όμως από τότε που έγινε Πρόεδρος ο Ερντογάν άρχισε να χρησιμοποιεί τις δημοκρατικές διαδικασίες για να ενισχύσει τις εξουσίες του, ωθώντας τη χώρα προς την απολυταρχία. Τα οικονομικά προβλήματα άρχισαν από το 2013 και μετά. Η αξία του εθνικού νομίσματος άρχισε να πέφτει, οι ξένοι επενδυτές αποχωρούσαν και ο πληθωρισμός εκτινάχθηκε στα ύψη.
Ο Ερντογάν για τη χώρα του όμως θεωρείται και αποδείχθηκε ένας επιδέξιος πολιτικός και ένας τρομερός ρήτορας. Απέκτησε παράλληλα πολύ γρήγορα τη φήμη ότι περιθωριοποίησε όποιον τον αμφισβητούσε ή τον αμφισβήτησε. Μετά την… απόπειρα πραξικοπήματος το 2016, η Κυβέρνησή του φυλάκισε δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους με την κατηγορία ότι ανήκαν στο θρησκευτικό κίνημα που κατηγορήθηκε ότι είχε όλο αυτό το στρατηγικό σχέδιο για να διώξει από την εξουσία. Περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι απομακρύνθηκαν από κρατικές θέσεις εργασίας. Η Τουρκία αντιμετωπίζεται επίσης παγκοσμίως ως μία από τις χώρες που έχουν φυλακίσει τον πιο μεγάλο αριθμό δημοσιογράφων.
Εκλογές Τουρκία: Ποιος είναι το φαβορί;
Για πρώτη φορά έπειτα από 20 χρόνια το οικοδόμημα του Ερντογάν… τρίζει, το «παλάτι» ανησυχεί όσο ποτέ άλλοτε. Για να φτάσουμε όμως στο 50%+ που δίνουν οι δημοσκοπήσεις στον αντίπαλό του, χρειάστηκε να ενωθεί η αντιπολίτευση, αλλά και ένα ροζ video. O Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ένας συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος που έχει... ορκιστεί να αποκαταστήσει την τουρκική δημοκρατία και την ανεξαρτησία όλων των φορέων, να αναδομήσει την κεντρική τράπεζα και να βελτιώσει παράλληλα τους δεσμούς με τη Δύση είναι ο άνθρωπος που αγγίζει την Προεδρική καρέκλα.
Τα δύο κύρια κόμματα της αντιπολίτευσης, το κοσμικό CHP και το κεντροδεξιό εθνικιστικό κόμμα IYI, έχουν συμμαχήσει με τέσσερα μικρότερα. Έχουν δεσμευτεί να αποκαταστήσουν την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας και να αντιστρέψουν τις ανορθόδοξες οικονομικές πολιτικές του Ερντογάν. Σκοπός τους να στείλουν πίσω τους Σύρους πρόσφυγες.
Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις δίνουν ένα προβάδισμα στον Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος με κόπο, ιδρώτα, υπομονή ετών κατάφερε να ενώσει την αντιπολίτευση, να μοιράσει υποσχέσεις και στα 74 του χρόνια να είναι το μεγάλο φαβορί. Κάνει μία πολιτική εκστρατεία τελείως αντίθετη από την πολιτική του Ερντογάν. Έχει περάσει στη συνείδηση του κόσμου ως ένας σταθερός άνθρωπος που έχει δεσμευτεί μετά τη θητεία του να αποσυρθεί για να περάσει χρόνο με τα εγγόνια του.
Η αποχώρηση του υποψηφίου Μουχαρέμ Ιντζέ αναμένεται να δώσει εκτός απροόπτου περισσότερες ψήφους στον Κιλιτσντάρογλου. Ο Ιντζέ είναι πρώην μέλος του Λαϊκού Κόμματος του Κιλιτσντάρογλου και άρα όσοι θα ήθελαν να τον ψηφίσουν θα πάνε στον 74χρονο υποψήφιο.
Αυτή η υποστήριξη θα μπορούσε να βοηθήσει τον Κιλιτσντάρογλου ώστε να εξασφαλίσει την απαιτούμενη πλειοψηφία την Κυριακή και να γίνει ο επόμενος Πρόεδρος. Εάν κανένας υποψήφιος δεν νικήσει στον πρώτο γύρο τότε οι δύο πρώτοι υποψήφιοι θα αντιμετωπίσουν ο ένας τον άλλον σε έναν δεύτερο γύρο στις 28 Μαΐου.
Ο Ινζέ ανακοίνωσε πως αποχωρεί, καθώς ενεπλάκη σε υπόθεση με βίντεο που άρχισαν να βλέπουν το φως της δημοσιότητας και τον έδειχναν να επιδίδεται σε σεξουαλικές πράξεις. Ο ίδιος υποστήριξε πως δεν υπάρχουν sex tapes με τον ίδιο και ότι όλα είναι ψέματα. Ωστόσο αποσύρθηκε και επέλεξε να μην υποστηρίξει κανέναν άλλον. Υποψήφιος είναι και ο Σινάν Ογκάν, ο οποίος δεν είναι πιθανό να συγκεντρώσει έναν μεγάλο αριθμό ψήφων.
Θα είναι αυτές οι εκλογές δίκαιες και σε πλαίσιο ελευθερίας;
«Αν χρειαστεί, θα προστατεύσουμε την ανεξαρτησία και το μέλλον μας με τίμημα τη ζωή μας, όπως κάναμε και το βράδυ της 15ης Ιουλίου», τόνισε σε μήνυμά του o Eρντογάν λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες και η Δύση… τρέχει να αποκρυπτογραφήσει τα λεγόμενά του. Οι γρίφοι είναι άλλωστε αγαπημένος τρόπος επικοινωνίας για τον Τούρκο Πρόεδρο, ο οποίος ξέρει όσο λίγοι να χειραγωγεί το κοινό.
Όπως και στις προηγούμενες εκλογές, ο Ερντογάν, θα λειτουργήσει με έναν τρόπο ώστε να χρησιμοποιήσει τις διευρυμένες προεδρικές του εξουσίες υπέρ του. Τι έκανε τους τελευταίους μήνες;
- Αύξησε τον κατώτατο μισθό
- Αύξησε τους μισθούς δημοσίων υπαλλήλων
- Αύξησε τη βοήθεια σε φτωχές οικογένειες
- Άλλαξε τον Νόμο προκειμένου να επιτρέψει σε εκατομμύρια Τούρκους να λάβουν τις κρατικές τους συντάξεις νωρίτερα. Και όλα αυτά για να πάρει υπέρ του τους ψηφοφόρους ενώ οι τιμές των προϊόντων έχουν αυξηθεί και γενικά η ζωή έχει γίνει πολύ ακριβή.
Τον Δεκέμβριο, ένας δικαστής που θεωρείται ότι υποστήριζε τον Ερντογάν, επέβαλλε ποινή απαγόρευσης (για εκλογικές διαδικασίες) στον Δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης, σχετικά με την ενασχόλησή του με τις εκλογές. Ο Εκρέμ Ιμάμογλου επρόκειτο να κατέβει υποψήφιος για την Προεδρία. Καταδικάστηκε για προσβολή κρατικών αξιωματούχων. Παρέμεινε στη θέση του εν αναμονή της απόφασης μετά την προσφυγή του για ανατρέψει την απόφαση. Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που πιθανοί αντίπαλοι του Ερντογάν οδηγούνται στο περιθώριο.
Ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς του φιλοκουρδικού και Δημοκρατικού Κόμματος, έκανε την προεδρική του εκστρατεία από τη φυλακή το 2018. Οι τουρκικές Αρχές του επέρριψαν σύνδεση με τρομοκρατική οργάνωση. Οργανώσεις που ασχολούνται με τα ανθρώπινα δικαιώματα θεωρούν πως η φυλάκισή του είχε καθαρά πολιτικά κίνητρα. Τα δε τουρκικά ΜΜΕ, τα οποία ελέγχονται σε μεγάλο βαθμό από ιδιωτικές εταιρείες που πρόσκεινται στον Ερντογάν, του έδωσαν πολύ περισσότερο χρόνο να μιλήσει σε σχέση με τους άλλους υποψηφίους. Παρουσίασαν επίσης τον Ερντογάν ως ήρωα της χώρας για το πως χειρίστηκε τους σεισμούς.
Είναι οι κεμαλιστές μονοπάτι… ηρεμίας για την Ελλάδα;
Οι ψηφοφόροι θα ψηφίσουν για τον Πρόεδρο και τη Βουλή στις κάλπες σε όλη τη χώρα. Οι κάλπες θα ανοίξουν την Κυριακή στις 8 το πρωί (τοπική ώρα) και θα κλείσουν στις 5 το απόγευμα. Τα πρώτα προεδρικά αποτελέσματα αναμένονται το απόγευμα και τα πρώτα κοινοβουλευτικά τη Δευτέρα.
Πως βλέπουμε όμως στην Ελλάδα τις εκλογές στη γειτονική χώρα; Μια ζέστη, μια κρύο από τον νυν Πρόεδρο της Τουρκίας, αφού από το θα… έρθει μια νύχτα, έτεινε χείρα φιλίας, τονίζοντας πως μια νέα εποχή αρχίζει. Είναι κοινό μυστικό, πως οι σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία έχουν βελτιωθεί τους τελευταίους μήνες. Η Αθήνα όχι μόνο δεσμεύτηκε, αλλά βοήθησε σε μεγάλο βαθμό στους σεισμούς του Φλεβάρη, κάτι που δεν μπορεί εύκολα να ξεχαστεί.
Από την άλλη, «το δόγμα της «γαλάζιας πατρίδας» ήταν η εφεύρεση των Κεμαλιστών και το ίδιο ισχύει και για το ζήτημα της αποστρατιωτικοποίησης των ελληνικών νησιών. Η επίσημη θέση της Τουρκίας είναι η απαίτηση η Αθήνα να αποστρατικοποιήσει τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Πολλοί Έλληνες φοβούνται ότι η Τουρκία έχει εδαφικές φιλοδοξίες για αυτά τα νησιά. Δεν είναι τόσο εύκολο είναι για τον Κιλιτσντάρογλου να αλλάξει την πολιτική αυτή, όταν ο Ερντογάν έχει διαμορφώσει αυτήν την κατάσταση.
Βέβαια, ο ηγέτης των Κεμαλιστών, σε μια ρητορική… μίσους, είχε πάει το θέμα ένα βήμα παραπάνω «Εμείς δεν είμαστε σαν κι αυτούς που λένε 'έρχομαι, θα έρθω, θα έρθω ξημερώματα'. Τι έκανε όμως ο Ετζεβίτ; Ο στρατός πήγε και έκανε την απόβαση, ως πρωθυπουργός πήγε στο γραφείο του και ανακοίνωσε 'ο στρατός μας τώρα είναι στην Κύπρο' και τελείωσε. Τελείωσε. Τι θέλεις δηλαδή να σου στείλουν πρόσκληση 'παρακαλώ ελάτε'. Aν έχει θάρρος, αν έχεις δύναμη, πηγαίνεις!"
Διαχρονικά οι Κεμαλιστές, με κύριο εκφραστή σήμερα το CHP, χαρακτηρίζονταν από ακραία ρητορική και πολιτική κατά της Ελλάδας αναφορικά με τα νησιά του Αιγαίου. Από την αμφισβήτηση του δικαιώματος υφαλοκρηπίδας στα νησιά, της επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, το casus belli, τη λίστα «EGAYDAAK» -με τα 152 ελληνικά νησιά, νησίδες, βραχονησίδες που αμφισβητούν οι Τούρκοι – ενώ κανείς δεν ξεχνά την κρίση στα Ίμια το 1996.
Ο Σονέρ Τσαγκαπτάι, Διευθυντής του Τουρκικού Ερευνητικού Προγράμματος στο Ινστιτούτο της Ουάσιγκτον, επισήμανε πως η διαφορά μεταξύ των δύο βασικών αντιπάλων στις τουρκικές εκλογές εντοπίζεται στο εξής: «Ή θα χάσει ο Ερντογάν και θα τελειώσουν τα 20 χρόνια του ή θα νικήσει και η Τουρκία θα μπει σε ένα καθεστώς πλήρους απολυταρχίας».
Ο Τσαγκαπτάι θεωρεί επίσης ότι επειδή ο Κιλιντσάρογλου θα θέλει να βελτιώσει και τους εμπορικούς δεσμούς με τη Δύση θα μπορέσει να βρεθεί μία χρυσή τομή για συνεργασία με την Ελλάδα. Η Ελλάδα θα μπορούσε να αποτελέσει ακόμα και την... πύλη εισόδου προς την Ευρώπη για το φυσικό αέριο της Κεντρικής Ασίας και του Καυκάσου που διοχετεύει η Τουρκία. Μήπως είναι καιρός να επανέλθουν οι σχέσεις των δυο χωρών στο σωστό μονοπάτι….
Βέβαια, αρκετοί πολιτικοί αναλυτές θεωρούν πως ακόμα και αν ο Ερντογάν βγει νικητής θα αναγκαστεί να επικεντρωθεί στο πως θα φέρει ξανά επενδύσεις αντί να επικεντρωθεί σε νέο κύκλο εντάσεων με την Ελλάδα. Να μην ξεχάσουμε πάντως, πως το CHP δεν ηγήθηκε κυβέρνησης από την εποχή του Μπουλέντ Ετζεβίτ στη δεκαετία του ’70, ενώ δεν ήταν στην Κυβέρνηση ούτε ως εταίρος από τα μέσα της δεκαετίας του 1990. Η κυβερνητική εμπειρία στις τάξεις του είναι ελάχιστη, οι ευθύνες μεγαλύτερες, όπως και το άγχος.
Όλες οι τελευταίες εξελίξεις και ειδήσεις για τις εκλογές στην Τουρκία είναι στο Reader. Ακολουθήστε το Reader στο Google News για να ενημερώνεστε πάντα πρώτοι για ό,τι συμβαίνει στην Ελλάδα και τον κόσμο.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
