Μενού
franco-mussolini
AP
  • Α-
  • Α+

Η σχέση των δύο χωρών αρχίζει από τα πολύ παλιά χρόνια πριν ακόμα δημιουργηθούν τα δύο κράτη με την τωρινή τους μορφή. Η πρώτη επαφή τους ανιχνεύεται στο 218 π.Χ. όταν οι Ρωμαίοι κατέλαβαν την Ιβηρική χερσόνησο η οποία αργότερα έγινε η ρωμαϊκή επαρχία της Ισπανίας.

Ως αποτέλεσμα της κατάκτησης, οι Ρωμαίοι έφτασαν στο σημείο να γεμίσουν το νοτιοδυτικό κομμάτι με σκλάβους απόρροια των εργασιών και τον εξορύξεων πρώτων υλών που χρειαζόταν η Ρώμη για τις ανάγκες της τεράστιας αυτοκρατορίας. Μια κυριαρχία που διήρκησε μέχρι τον 5ο αιώνα μ.Χ. όταν και τα νέα φύλα που έκαναν την εμφάνισή τους στην Ευρώπη ουσιαστικά έβαλαν τέλος στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία.

Με τα χρόνια η σχέση της Ισπανίας με την ιταλική χερσόνησο αυξήθηκε με το βασίλειο της Ισπανίας να κατέχει εδάφη από τη σημερινή Ιταλία. Όλα αυτά μέχρι και την ανακήρυξη του Βίκτωρα Εμμανουήλ Β' ως Βασιλιά της Ιταλίας το 1861.

Η Ισπανία έχοντας έννομο συμφέρον αποφάσισε να μην αναγνωρίσει το νεοσύστατο ιταλικό κράτος θεωρώντας τον Βίκτωρα Εμμανουήλ «Βασιλιά της Σαρδηνίας» που βρισκόταν ακόμα υπό ισπανική διοίκηση.

spain roman empire

Παρά τις αρχικές προσπάθειες προώθησης της περαιτέρω κατανόησης μεταξύ των δύο χωρών και την προσπάθεια σύναψης φιλικών και διπλωματικών σχέσεων, η εικόνα μεταξύ των δύο χωρών δεν ήταν και η καλύτερη. Και αυτό γιατί στην Ισπανία συνέχιζαν να μην βλέπουν με καλό μάτι το ιταλικό κράτος, αφού στην Μαδρίτη υπήρχε μια αποστροφή απέναντι στους Ιταλούς, που προερχόταν και από τα ίδια τα ανάκτορα.

Όλα αυτά θα άλλαζαν μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και την άνοδο φασιστικών καθεστώτων σχεδόν σε όλη την Ευρώπη. Ισπανία και Ιταλία δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν εξαίρεση. Στην Ιταλία απόλυτος κυρίαρχος ήταν ο Μπενίτο Μουσολίνι, ενώ στην Ισπανία ο Μιγκέλ Πρίμο ντε Ριβέρα είχε αναλάβει την εξουσία.

Αυτό έδωσε τη δυνατότητα στα δύο καθεστώτα να έρθουν πιο κοντά. Για την Ισπανία ήταν σημαντική η συμβολή του Μουσολίνι στο θέμα της Ταγγέρης (διαμάχη για την πόλη του Μαρόκου), ενώ για την Ιταλία η παρουσία του Ντε Ριβέρα έδινε την δυνατότητα για μεγαλύτερη επιρροή στην Ιβηρική χερσόνησο.

Ο Φράνκο και ο Μουσολίνι

Για τον λόγο αυτό μάλιστα, οι δύο δικτάτορες είχαν υπογράψει τον Αύγουστο του 1926 τη «Συνθήκη για τη συνδιαλλαγή και τη διαιτησία», μια συνθήκη που θα βοηθούσε τη φασιστική πλευρά λίγο αργότερα κατά τη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου πολέμου. Η άνοδος στην εξουσία των δημοκρατικών δυνάμεων ανάγκασε τους φιλομονάρχες και τους φασίστες της Ισπανίας να στραφούν στον Μουσολίνι για βοήθεια. 

Μια από τις σημαντικότερες ιταλικές κοινότητες στην Ισπανία βρισκόταν στην Καταλονία με αποτέλεσμα η περιοχή να αποτελεί σημαντικό θέμα για την ιταλική διπλωματία. Έτσι, κατά τη διάρκεια της Δεύτερης Ισπανικής Δημοκρατίας, το καθεστώς του Μουσολίνι άνοιξε δίαυλο επικοινωνίας με  φιλοφασιστικά στοιχεία εντός της Ρεπουμπλικανικής Αριστεράς της Καταλονίας, συμπεριλαμβανομένου του Γιόζεπ Ντενκάς, παρότι η Ιταλία συνέχιζε να στηρίζει τους Ισπανούς φασίστες.

Για τον λόγο αυτό οι φαλαγγίτες ζήτησαν τη βοήθεια του Μουσολίνι για τη δημιουργία πραξικοπήματος το 1936, που θα κατέλυε την εξουσία. Ο Μουσολίνι όμως, λόγω και των συμφερότων του στην Καταλονία, αποφάσισε αρχικά να μη δώσει καμία βοήθεια. Όλα αυτά όμως θα αλλάζαν λίγο καιρό μετά.

Μετά την έναρξη του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου, ο Μουσολίνι αποφάσισε να στηρίξει τον Φράνκο. Έτσι, από την Ιταλία ξεκίνησε το Σώμα Εθελοντών Στρατευμάτων (CTV), ένα φασιστικό εκστρατευτικό σώμα από την Ιταλία, με περίπου 78.000 Ιταλούς στρατιώτες, που θα βρίσκονταν στο πλευρό του Φράνκο. Στόχος τους η νίκη και η εγκαθίδρυση μιας φασιστικής Ισπανίας και στη συνέχεια μιας φασιστικής Ευρώπης.

Οι Ιταλοί εθελοντές συμμετείχαν το 1937 σε κάποιες από τις πιο σκληρές μάχες του εμφυλίου, όπως στη Μάλαγα, στο Μπερμέο, στο Σανταντέρ αλλά και στο φιάσκο της Γκουανταλαχάρα.

Μεταξύ 1938 και 1939, σύμφωνα με τον ιστορικό Ροντρίγκο Χαβιέ, «οι Ιταλοί ήταν καθοριστικοί για την επιτυχία του στρατού των επαναστατών στη διάσπαση και τη σταθεροποίηση του μετώπου της Αραγονίας, στην κατάληψη της Βαρκελώνης και της Χιρόνα και στην ολοκλήρωση της εκστρατείας στο Λεβάντε».

duce
AP

Η βοήθεια της Ιταλίας στον Φράνκο δεν σταμάτησε εκεί, αφού ιταλικά υποβρύχια βρέθηκαν στην Ισπανία στοχεύοντας πλοία των δημοκρατικών δυνάμεων, ενώ ο ίδιος έδωσε την δυνατότητα στο ναυτικό του Φράνκο να αγκυροβολήσει σε Σικελία και Σαρδηνία.

Ως αντάλλαγμα ο Ισπανός δικτάτορας έδωσε την δυνατότητα στον Μουσολίνι να δημιουργήσει αεροπορική βάση στις Βαλεαρίδες Νήσους. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι ισπανο-ιταλικοί δεσμοί ήταν στενοί.

Αν και η Ιταλία πολέμησε δίπλα στη Γερμανία κατά τη διάρκεια του πολέμου, η Ισπανία αποφάσισε να μείνει ουδέτερη αφού μόλις είχε τελειώσει ο εμφύλιος πόλεμος. Τον Φεβρουάριο του 1941, πραγματοποιήθηκε η συνάντηση μεταξύ Μουσολίνι και Φράνκο με τον Ντούτσε να ζητάει από τον Φράνκο να ενταχθεί στον Άξονα.

Η πτώση του Μουσολίνι προκάλεσε σοκ στον Φράνκο. Κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων, ο αυστηρά λογοκριμένος ισπανικός Τύπος περιορίστηκε σε λακωνικές, ουσιαστικές πληροφορίες όταν παρείχε ειδήσεις για τις ιταλικές εξελίξεις. Μόλις όμως έγινε γνωστή η αλλαγή στάσης της Ιταλίας και η συμφωνία με τις ΗΠΑ, οι ισπανικές εφημερίδες ανέφεραν εκτενώς την επίσημη γερμανική δήλωση, η οποία καταδίκαζε την ιταλική προδοσία.

Είναι χαρακτηριστικό πως ορισμένοι Ισπανοί αξιωματικοί επέστρεψαν στην ιταλική πρεσβεία όλα τα ιταλικά παράσημα που είχαν δοθεί από το καθεστώς του Μουσολίνι. 

Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Φράνκο συνέχισε να στηρίζει οικονομικά τα όποια μεταφασιστικά κόμματα στην Ιταλία, ενώ δεν δίστασε να δώσει άσυλο τόσο στον Ιταλό πραξικοπηματία Τζούνιο Βαλέριο Μποργκέσε το 1970, καθώς και σε όσους Ιταλούς ακροδεξιούς τρομοκράτες συμμετείχαν στα λεγόμενα «Μολυβένια Χρόνια» (τρομοκρατικά χτυπήματα τόσο από την ακροδεξιά όσο και από την ακροαριστερά).

Το τέλος του Φράνκο άνοιξε μια νέα σελίδα στην Ισπανία η οποία πλέον έβλεπε τις δημοκρατικές δυνάμεις να προσπαθούν να διορθώσουν ό,τι κακό είχε αφήσει πίσω του ο Ισπανός δικτάτορας. Οι δύο χώρες έχουν στενούς δεσμούς που φτάνουν όπως είπαμε μέχρι τη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και σήμερα στο Γκελζενκίρχεν θα είναι για 90 λεπτά εχθροί αφήνοντας στην άκρη ό,τι τους ενώνει.

Google News

Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.