Με θέα το Βόσπορο, απαλλαγμένοι από τα αυστηρά πρωτόκολλα των συνηθισμένων επισήμων συναντήσεων μεταξύ ηγετών και σε ένα γεύμα αποκλειστικά για δύο, Κυριάκος Μητσοτάκης και Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα επιχειρήσουν στη 1 σήμερα το μεσημέρι στην Κωνσταντινούπολη να ρίξουν τους υψηλούς τόνους της τελευταίας διετίας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, προκρίνοντας τις κοινές προκλήσεις ασφαλείας που εγείρει η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία για Ελλάδα και Τουρκία.
Όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν πως αμφότεροι, αντιλαμβανόμενοι την κρίσιμη γεωπολιτική συγκυρία, προσέρχονται σε αυτό το γεύμα με διάθεση συνεννόησης και συνεργασίας στα μείζονα προς όφελος των λαών τους. Εξάλλου, παρά το διαμεσολαβητικό ρόλο που επιδιώκει να διαδραματίσει ο Τούρκος Πρόεδρος στη ρωσο-ουκρανικη κρίση τηρώντας στάση ισορροπιών και αποφεύγοντας να συνταχθεί με τις αυστηρές κυρώσεις του ΝΑΤΟ στη Μόσχα, δεν παύει παράλληλα να ανησυχεί για τις επιπτώσεις στην ενέργεια και την εκτόξευση των τιμών, η οποία κατά πληροφορίες αποτελεί το «κυρίως πιάτο» στο τουρκικό μενού στην προεδρική κατοικία.
Πεδίο σύγκλισης η ενέργεια – σενάρια συνεργασίας
Θέμα που αποτελεί βασικό ζητούμενο και για την Αθήνα, η οποία εξετάζει κάθε πιθανή εναλλακτική για την εφοδιαστική της επάρκεια και τη σταδιακή απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο. Συνεπώς εκ προοιμίου φαίνεται να έχουν ένα σημαντικό πεδίο ενδιαφέροντος, ώστε να παραμερίσουν τις διαχρονικές διαφωνίες, που ούτως ή άλλως δεν επιλύονται από τη μια στιγμή στην άλλη και δεν ευνοούν στην παρούσα φάση τον Τούρκο πρόεδρο μπροστά στον διεθνή καταδικαστικό τοίχο κάθε αναθεωρητισμού και επεκτατισμού.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα θέσει ως κυρίαρχο πλαίσιο συζήτησης την ευθύνη Ελλάδας και Τουρκίας για τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και τη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, ενώ οι πληροφορίες θέλουν τον ίδιο να ρίχνει στο τραπέζι πρόταση συνεργασίας στο ενεργειακό πεδίο με το βλέμμα στραμμένο στο απευκταίο σενάριο ο Ρώσος πρόεδρος να κλείσει πλήρως τη στρόφιγγα. Το αν αυτή η συνεργασία θα αφορά μια συμμετοχή της Τουρκίας στον αγωγό Eastmed με Ελλάδα - Κύπρο - Ισραήλ ή κάποια άλλη διαδρομή μέσω Τουρκίας - Ισραήλ ή την αμοιβαία προσπάθεια αύξησης των φορτίων LNG, μένει να αποσαφηνιστεί στο τετ α τετ των δύο ηγετών.
Και οι πληροφορίες από την Κωνσταντινούπολη όμως αναφέρουν αντιστοίχως ότι ο Ταγίπ Ερντογάν βάζει σε δεύτερη μοίρα τα ελληνοτουρκικά, θέτοντας αυτή τη φορά ψηλά στην ατζέντα την ενεργειακή ασφάλεια. Φέρεται, δε, έτοιμος να μεταφέρει στον συνομιλητή του ιδέες για τη μεταφορά του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη και τη μεταφορά αζέρικου αερίου. Αυτό σε συνδυασμό με την επιλογή ενός γεύματος στο θέρετρο του στα Θεραπειά της Πόλης, όπου ο Τούρκος πρόεδρος είχε υποδεχθεί την Άνγκελα Μέρκελ πριν αποχωρήσει από το αξίωμά της στη Γερμανία, καταδεικνύει τη διάθεση του να προτάξει μια θετική ατζέντα έναντι της γνωστής εμπρηστικής ρητορικής.
Τοίχος στις προκλήσεις – ευκαιρία αποκλιμάκωσης
Βεβαίως, πρέπει να σημειωθεί ότι για τον πρωθυπουργό οποιαδήποτε συνεργασία στην ενέργεια έχει ως αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση την απόχη της Τουρκίας από επιθετικές ενέργειες και παράνομες γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς ο ίδιος προσέρχεται στο γεύμα χωρίς καμία έκπτωση από τις πάγιες θέσεις της Αθήνας και έτοιμος να απαντήσει τεκμηριωμένα και στη βάση του διεθνούς δικαίου οποιαδήποτε μαξιμαλιστική διάθεση του γείτονα σε όλα τα επίπεδα. Το ζήτημα είχε απασχολήσει κατά πληροφορίες και την ολιγόωρη κατ' ιδίαν συζήτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Γερμανό Καγκελάριο Όλαφ Σόλτς στις Βερσαλλίες, ενόψει της αυριανής συνάντησης του δεύτερου στην Κωνσταντινούπολη με τον κ. Ερντογάν με φόντο τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Οι προσδοκίες της Αθήνας για το σημερινό γεύμα είναι μετρημένες και ρεαλιστικές. Στο Μέγαρο Μαξίμου, ωστόσο, θεωρούν πως αυτό το τετ α τετ μπορεί να οδηγήσει σε αποκλιμάκωση της έντασης Ελλάδας - Τουρκίας. «Ως γείτονες στον χάρτη, ως εταίροι στο ΝΑΤΟ, καλούμαστε να δοκιμαστούμε και στο πεδίο που επιβάλλει η διεθνής συγκυρία. Να κρατήσουμε, δηλαδή, την περιοχή μας μακριά από οποιαδήποτε πρόσθετη γεωπολιτική κρίση», είχε υπογραμμίσει στο πρόσφατο υπουργικό συμβούλιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αντικατοπτρίζοντας το παραγωγικό πνεύμα που τον διακρίνει για την τέταρτη συνάντηση του με τον Πρόεδρο της Τουρκίας την τελευταία τριετία. Έχει θέσει βεβαίως τις κόκκινες γραμμές της Αθήνας όταν κατά τη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε προχθές μετά το άτυπο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βερσαλλίες είχε τονίσει πως: «το παράθυρο της Ελλάδας είναι πάντα ανοιχτό στο διάλογο, η πόρτα μας είναι κλειστή σε οποιαδήποτε πρόκληση και αμφισβήτηση κυριαρχίας και κυριαρχικών δικαιωμάτων».
Κυβερνητικές πηγές, επισημαίνουν παράλληλα ότι οι διαφωνίες με την Τουρκία, δεν προσδοκάται ότι θα ξεπεραστούν. «Είναι γνωστές οι τουρκικές αιτιάσεις για μια σειρά θεμάτων, τις οποίες η Ελλάδα απορρίπτει και αντικρούει σε όλα τα επίπεδα και με κάθε ευκαιρία. Όπως γνωστές είναι και οι ελληνικές θέσεις», αλλά αυτό λένε δεν αναιρεί την ανάγκη διαλόγου, ο οποίος τώρα κρίνεται πιο επιβεβλημένος από ποτέ ενώ πάντα υπάρχει και η λεγόμενη θετική διμερής ατζέντα.
Το πρόγραμμα του πρωθυπουργού σε Φανάρι - Κωνσταντινούπολη
Βάσει του επίσημου προγράμματός του ο πρωθυπουργός θα μεταβεί στο Φανάρι στις 11.00 και θα συμμετάσχει στην Πατριαρχική Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου για τον εορτασμό της Κυριακής της Ορθοδοξίας. Στις 13:00 (14.00 ώρα Τουρκίας) θα παρακαθίσει στο γεύμα που θα παραθέσει προς τιμήν του ο Πρόεδρος της Τουρκίας, στην προεδρική κατοικία και στις 16:15 θα συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο στο Σισμανόγλειο Μέγαρο.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
