Οι πολύ έντονες διαμάχες στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ πριν αλλά και μετά από την εκλογή Κασσελάκη έχουν, όπως είναι λογικό, γεννήσει σενάρια διάσπασης για το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Αυτή τη στιγμή κάτι τέτοιο δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα.
Ωστόσο, παρά το κάλεσμα για ενότητα από τον Αλέξη Τσίπρα και τον Στέφανο Κασσελάκη, μοιάζει ομολογουμένως πολύ δύσκολο να συνυπάρξουν στο ίδιο κόμμα -υπό την ηγεσία του δεύτερου- στελέχη όπως είναι ο Νίκος Φίλης ή ακόμα και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Όλα βέβαια θα ξεκαθαρίσουν στο Συνέδριο που ακολουθεί την εκλογή του προέδρου.
Σε κάθε περίπτωση βέβαια μιλάμε για έμπειρα και ικανότητα πολιτικά στελέχη που γνωρίζουν ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων μία διάσπαση από ένα μεγάλο κόμμα οδηγεί αργά ή γρήγορα είτε στην άτακτη «επιστροφή στο μαντρί» είτε τελικά στην ουσιαστική πολιτική ανυπαρξία. Τουλάχιστον από την κεντρική πολιτική σκηνή.
Για του λόγου το αληθές, παρακάτω θα βρείτε μία σειρά από τέτοιες διασπάσεις που έγιναν για διάφορους λόγους από τα τρία κόμματα εξουσίας της Μεταπολίτευσης. Όπως θα δείτε, ελάχιστα ήταν αυτά που είχαν ενεργό ρόλο στα πολιτικά πράγματα. Ακόμα και όσα τα κατάφεραν (Πολιτική Άνοιξη, ΛΑΟΣ, ΑΝΕΛ, ΔΗΜΑΡ) το έκαναν για σύντομο χρονικό διάστημα.
Διασπάσεις από τη Νέα Δημοκρατία
Η Νέα Δημοκρατία έχει περάσει μία σειρά από διασπάσεις, ιδίως από τη στιγμή που έφυγε από την ηγεσία της ο ιδρυτής της, Κωνσταντίνος Καραμανλής. Εκτός αυτών που παρουσιάζονται εδώ, υπάρχουν και αρκετές ακόμα, όπως για παράδειγμα αυτή του Παναγιώτη Ψωμιάδη, οι Φιλελεύθεροι κ.ά.
Δημοκρατική Ανανέωση
Πριν γίνει Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Κωστής Στεφανόπουλος υπήρξε σημαίνον στέλεχος του ευρύτερου συντηρητικού χώρου. Μετά την παραίτηση του Αβέρωφ, στις εσωκομματικές εκλογές που γίνονται το 1984, ο Κωστής Στεφανόπουλος είναι υποψήφιος για την προεδρία της Νέας Δημοκρατίας την οποία κερδίζει τελικά ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.
Ακολουθεί μία διαφωνία ως προς τη διαχείριση της ήττας του 1985, ώστε ο Στεφανόπουλος μαζί με άλλους 9 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας αποχωρούν από το κόμμα ιδρύοντας στις 6 Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου τη Δημοκρατική Ανανέωση, κόμμα που κινούνταν στον πατριωτικό-συντηρητικό χώρο.
Ο Κωστής Στεφανόπουλος εκλέγεται στις πρώτες εκλογές του 1989, παρά το μόλις 1,01% που πήρε το κόμμα του. Εν μέσω πρωτοφανούς πολιτικής κρίσης, στις εκλογές του 1990 εκλέγεται βουλευτής και ο Κατσίκης ο οποίος γίνεται τελικά ο 151ος βουλευτής που χρειαζόταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης για να σχηματίσει κυβέρνηση.
Μετά από εκλογικές αποτυχίες και την αποχώρηση του Στεφανόπουλου από την ηγεσία, το κόμμα προσχωρεί στην Πολιτική Άνοιξη το 1996.
Πολιτική Άνοιξη
Η Πολιτική Άνοιξη ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1993 μετά την αποχώρηση του Αντώνη Σαμαρά από τη Νέα Δημοκρατία που έφερε την πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Κατά βάση, υπήρξε ένα μονοθεματικό κόμμα που αυτοπροσδιορίστηκε από τη στάση που κράτησε απέναντι στο Μακεδονικό και στο περίφημο ονοματολογικό ζήτημα.
Στις πρώτες εκλογές στις οποίες συμμετείχε, που ήταν οι Εκλογές του 1993, η ΠΟΛΑΝ μπήκε στη Βουλή με ένα 4,48%. Τα ποσοστά του απογειώθηκαν έναν χρόνο αργότερα, όταν στις εκλογές του 1994 έπιασε ένα εντυπωσιακό 8,65%. Αυτή ήταν και η τελευταία εκλογική του επιτυχία καθώς το Μακεδονικό έφυγε από το προσκήνιο. Δεν συμμετείχε στις εκλογές του 2000 και τελικά λίγο πριν τις ευρωεκλογές του 2004 τα περισσότερα μέλη του κόμματος -μαζί και ο Αντώνης Σαμαράς- επέστρεψαν στη Νέα Δημοκρατία.
ΛΑ.Ο.Σ
Τον Μάιο του 2000 ο Γιώργος Καρατζαφέρης ξεσπά εναντίον του στενού συνεργάτη του τότε αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας, Κώστα Καραμανλή. Η κριτική αυτή ήταν η κορύφωση μίας ευρύτερης γκρίνιας της σκληρής δεξιάς πτέρυγας της Νέας Δημοκρατίας για τη στροφή του κόμματος προς το κέντρο.
Λίγους μήνες αργότερα, ακολουθώντας μία ευρύτερη συγκρότηση του εθνικιστικού και ακροδεξιού χώρου στην Ευρώπη (για παράδειγμα ο Ζαν-Μαρί Λεπέν) ο Καρατζαφέρης ιδρύει τον Λαϊκό Ορθόδοξο Συναγερμό.
Στις εκλογές του 2007 και του 2009 μπαίνει στη Βουλή και μάλιστα συμμετέχει στην κυβέρνηση συνεργασίας του Νοεμβρίου του 2011. Το αποτέλεσμα ήταν να ακολουθήσει μία διαρκώς φθίνουσα πορεία με το κόμμα να αποτυγχάνει να επανεκλεγεί για λίγες ψήφους τον Μάιο του 2012.
Μία σειρά από στελέχη έχουν μεταπηδήσει προς τη Νέα Δημοκρατία (Βορίδης, Γεωργιάδης, Πλεύρης) και το κόμμα καταβαραθρώνεται. Θεωρητικά υπάρχει ακόμα αλλά δεν έχει συμμετάσχει στις τελευταίες εκλογικές διαδικασίες.
Κίνημα Ελεύθερων Πολιτών
Όπως τονίστηκε και παραπάνω, η νέα ήττα της Νέας Δημοκρατίας το 2000 γέννησε μία βαθιά εσωκομματική κρίση και έντονη κριτική προς την ηγεσία του κόμματος. Ο Δημήτρης Αβραμόπουλος προσπαθώντας να εκμεταλλευτεί τη δημοφιλία που του εξασφάλισαν οι θητείες του στη δημαρχία Αθηνών ιδρύει τον δικό του πολιτικό φορέα τον Μάρτιο του 2000.
Το όνομα αυτού Κίνημα Ελευθέρων Πολιτών. Η ιδεολογική του τοποθέτηση στα κεντροδεξιά. Οι πρώτες δημοσκοπήσεις ήταν εντυπωσιακές και έδειχναν το ΚΕΠ να φτάνει ακόμα και στο 20%. Γρήγορα όμως έρχεται η ραγδαία πτώση λόγω έλλειψης στελεχών αλλά και χώρου στον πολιτικό χάρτη.
Οι δημοσκοπήσεις που το ανέβαζαν στον ουρανό, έστελναν πια το ΚΕΠ στα Τάρταρα. Εμφανίστηκαν και τα πρώτα οικονομικά προβλήματα με αποτέλεσμα να προχωρήσει σε αναστολή της λειτουργίας του τον Ιούνιο του 2002. Το ΚΕΠ δεν συμμετείχε σε καμία εκλογική διαδικασία και τελικά ο Δημήτρης Αβραμόπουλος επέστρεψε στη Νέα Δημοκρατία.
Δημοκρατική Συμμαχία
Πρόκειται για το κόμμα που ίδρυσε η Ντόρα Μπακογιάννη τον Νοέμβριο του 2010, αφού πρώτα είχε χάσει τις εσωκομματικές εκλογές από τον Αντώνη Σαμαρά και, λίγο αργότερα, είχε διαγραφεί από τη Νέα Δημοκρατία, επειδή ψήφισε υπέρ της δανειακής σύμβασης με την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ βγαίνοντας εκτός κομματικής πειθαρχίας.
Συμμετείχε στις πρώτες εκλογές του 2012 αποτυγχάνοντας να εκλέξει βουλευτές. Στις δεύτερες εκλογές του ίδιου χρόνου, το κόμμα συμπορεύτηκε με τη Νέα Δημοκρατία και αμέσως μετά τα περισσότερα μέλη του προσχώρησαν στη Νέα Δημοκρατία.
ΑΝΕΛ
Ο Πάνος Καμμένος διαγράφηκε από το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας επειδή διαφώνησε με τη μνημονιακή στροφή του κόμματος. Τον Απρίλιο του 2012 τον ακολουθούν άλλοι 9 βουλευτές που είχαν επίσης εκλεγεί με τη Νέα Δημοκρατία αλλά διαγράφηκαν από αυτή λόγω της αντίθεσής τους με τις μνημονιακές πολιτικές.
Στις πρώτες εκλογές που συμμετέχει, τον Μάιο του 2012, παίρνει ένα εντυπωσιακό 10,62% εκλέγοντας 33 βουλευτές. Μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 συμμετέχει στην κυβέρνηση συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ, πράγμα που επαναλαμβάνεται και στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου.
Τελικά αποχωρεί από την κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2019 λόγω της επικείμενης Συμφωνίας των Πρεσπών. Στις επόμενες ευρωεκλογές οι ΑΝΕΛ, παρά την προσπάθεια συσπείρωσης του χώρου της λαϊκής δεξιάς, παίρνουν ένα πολύ χαμηλό ποσοστό.
Από τότε δεν έχει συμμετάσχει σε άλλη εκλογική διαδικασία έχοντας αδρανοποιηθεί χωρίς όμως να έχει διαλυθεί.
Διασπάσεις του ΠΑΣΟΚ
Εκτός αυτών που αναφέρουμε παρακάτω υπάρχουν πάρα πολλές ακόμη διασπάσεις. Για παράδειγμα, κόμματα έκαναν, μετά από διασπάσεις με το ΠΑΣΟΚ, ο Γεράσιμος Αρσένης, ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης, ο Στέλιος Παπαθεμελής αλλά και ο Στέφανος Τζουμάκας και Γιώργος Φλωρίδης.
Ελληνικό Ριζοσπαστικό Κίνημα
Πρόκειται για το κόμμα που ίδρυσε ο Αντώνης Τρίτσης, σημαντικό πολιτικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ που το 1986 διορίζεται Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων. Ακολουθεί μία πολύ σκληρή σύγκρουσή του με την Εκκλησία από την οποία βγαίνει χαμένος.
Θεωρεί ότι το κόμμα του δεν του προσέφερε τη στήριξη που θα ήθελε. Τελικά διαγράφεται και αποφασίζει να ιδρύσει τον δικό του πολιτικό φορέα. Το κόμμα πνίγεται μέσα στο πολωμένο κλίμα της σύγκρουσης ΠΑΣΟΚ-Νέας Δημοκρατίας και παίρνει ένα πολύ μικρό ποσοστό.
ΔΗΚΚΙ
Πικραμένος από την αντιμετώπιση που του επεφύλασσε το ΠΑΣΟΚ στη δίκη Κοσκωτά, ο Δημήτρης Τσοβόλας, άνθρωπος που συνδέθηκε με τον Αντρέα Παπανδρέου, αποφασίζει να φτιάξει το ΔΗΚΚΙ, κόμμα που θα κινούνταν στα αριστερά του ΠΑΣΟΚ.
Καταφέρνει να περάσει το όριο του 3% στις εκλογές του 1996. Ωστόσο, οι διαδοχικές αποτυχίες που ακολουθούν οδηγούν τον Δημήτρη Τσοβόλα να αποφασίσει τη διάλυση του κόμματος, απόφαση που όμως δεν ασπάζονταν άλλα στελέχη του κόμματος.
Τελικά το ΔΗΚΚΙ συμπορεύεται αρχικά με τον ΣΥΡΙΖΑ, στη συνέχεια με τη ΛΑΕ και τελικά με το ΕΠΑΜ.
Συμφωνία για τη Νέα Ελλάδα
Ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 2013 από τον Ανδρέα Λοβέρδο και ήρθε ως μετεξέλιξη της ΡΙ.Κ.Σ.ΣΥ, πολιτικής κίνησης που είχε ιδρύσει έναν χρόνο πριν και εξαιτίας της οποίας διαγράφηκε από το ΠΑΣΟΚ.
Στις ευρωεκλογές του 2014, η Συμφωνία συμμετέχει στη συγκρότηση της Ελιάς και τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου ο Ανδρέας Λοβέρδος εντάσσεται και πάλι στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ. Το κόμμα του αδρανοποιείται και τελικά, δύο μήνες αργότερα, διαλύεται.
Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών
Γνωστό και ως ΚΙΔΗΣΟ, είναι πολιτικό κόμμα που ίδρυσε ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου το 2015.
Η ίδρυση του κόμματος ήταν αποτέλεσμα συγκρούσεων στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ μεταξύ του τότε προέδρου Ευάγγελου Βενιζέλου και του Γιώργου Παπανδρέου, με τον δεύτερο να παίρνει μαζί του σημαντικά στελέχη. Ο ίδιος μάλιστα περιγράφει αυτή του την κίνηση ως λύτρωση και όχι ως διάσπαση.
Λίγο πριν τις πρόωρες εκλογές του 2015 δεν κατορθώνει να περάσει το όριο του 3%. Τελικά συμμετέχει στις διεργασίες για την ίδρυση του ΚΙΝΑΛ του οποίου αποτελεί μέχρι και σήμερα συνιστώσα.
Από τον ΣΥΡΙΖΑ
Στην προκειμένη υπάρχει η μία διάσπαση πριν την κυβερνητική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ (ΔΗΜΑΡ), όταν ακόμα ήταν Συνασπισμός, και τρείς μετά από αυτή. Εν προκειμένω δεν εντάσσονται άλλες διασπάσεις της προ του Αλέξη Τσίπρα περιόδου, όταν δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε κυβερνητικές προσδοκίες.
ΔΗΜΑΡ
Η Δημοκρατική Αριστερά είναι ένα κόμμα που ιδρύθηκε στις 27 Ιουνίου του 2010 από μέλη της άλλοτε ανανεωτική πτέρυγας του Συνασπισμού της Αριστεράς, των Κινημάτων και της Οικολογίας. Είναι αποτέλεσμα της διάσπασης που έγινε μετά το 6ο Συνέδριο του κόμματος. Επικεφαλής του ήταν ο Φώτης Κουβέλης.
Καταφέρνει να εκλέξει βουλευτές και στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις του 2015 και τελικά εντάσσεται στην τρικομματική κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου. Σταδιακά χάνει τη δυναμική του και καταποντίζεται στις Ευρωεκλογές του 2014.
Μία σειρά από αποχωρήσεις το αποδυναμώνουν ακόμα περισσότερο και τελικά η ηγεσία του αποφασίζει να μην ψηφίσει τον Σταύρο Δήμα για Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Υπό τη νέα ηγεσία του Θανάση Θεοχαρόπουλου, η ΔΗΜΑΡ γίνεται μέλος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης μαζί με το ΠΑΣΟΚ. Μετά από νέες αναταράξεις και αποχωρήσεις προς τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Θανάσης Θεοχαρόπουλος διαγράφεται από το ΚΙΝΑΛ λόγω υπερψήφισης της Συμφωνίας των Πρεσπών και τελικά συμπορεύεται και εκείνος με τον ΣΥΡΙΖΑ.
ΛΑΕ
Η πρώτη από τις τρεις διασπάσεις που ήρθαν ως αποτέλεσμα της διαχείρισης της κυβέρνησης Τσίπρα στο Δημοψήφισμα του Ιουλίου του 2015. Ιδρύεται από μέλη της εσωκομματικής αντιπολίτευσης της Αριστερής Πλατφόρμας με επικεφαλής τον Παναγιώτη Λαφαζάνη.
Αποτυγχάνει να βγάλει βουλευτές στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 και στη συνέχεια αποδυναμώνεται. Τον Ιούνιο του 2019, ο Παναγιώτης Λαφαζάνης παραιτείται και την ηγεσία του κόμματος αναλαμβάνουν ο Νίκος Χουντής και μετά ο Δημήτρης Στρατούλης.
Η ΛΑΕ εντάσσεται σε μία σύμπραξη με το ΜΕΡΑ 25 χωρίς να καταφέρει να εκλέξει βουλευτές.
Πλεύση Ελευθερίας
Η πρώην Πρόεδρος της Βουλής, Ζωή Κωνσταντοπούλου, αποχώρησε από τον ΣΥΡΙΖΑ αμέσως μετά τη συμφωνία του κόμματος με τους δανειστές. Συμμετέχει στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 ως ανεξάρτητη αλλά συνεργαζόμενη με τη ΛΑΕ.
Το 2016 ιδρύει την Πλεύση Ελευθερίας η οποία αποτυγχάνει μεν να εκλεγεί στις εκλογές του 2019 και στις πρώτες του 2023. Τα καταφέρνει όμως σε αυτές του Ιουλίου του ίδιου χρόνου.
ΜΕΡΑ 25
Ιδρύεται το 2018, ως μέρος ενός ευρύτερου ευρωπαϊκού κινήματος, από το οικονομολόγο και πρώην υπουργό οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη. Για ελάχιστες ψήφους δεν καταφέρνει να εκλέξει Ευρωβουλευτή στις Ευρωεκλογές του 2019 αλλά τελικά τα καταφέρνει στις εθνικές εκλογές λίγους μήνες μετά.
Μετά από μία δυναμική παρουσία στη Βουλή τελικά αποτυγχάνει να εκλεγεί στις εκλογές που έγιναν τον Μάιο του 2023, για να χάσει και άλλη δύναμη σε αυτές του Ιουλίου. Τώρα βρίσκεται σε φάση ανασυγκρότησης.
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.