Ακόμη και σήμερα, 100 και πλέον χρόνια μετά από τη βύθισή του, ο Τιτανικός παραμένει στη συνείδηση του κόσμου ως η μεγαλύτερη ναυτική τραγωδία. Τον Απρίλιο του 1912 έγινε υγρός τάφος για πάνω από 1.500 ανθρώπους που βρίσκονταν στο πολυτελές σκαρί και η φήμη του παρέμεινε αναλοίωτη στα χρόνια.
Στην πραγματικότητα ωστόσο η βύθιση του Τιτανικού δεν αποτελεί το πιο πολύνεκρο ναυάγιο. Πολλά χρόνια αργότερα ο... Τιτανικός της Βαλτικής, το γερμανικό πλοίο Βίλχελμ Γκούστολφ, θα οδηγούσε στον θάνατο χιλιάδες ανθρώπους, με τις αναφορές να μιλούν για πάνω από 5.000 ως και τον διπλάσιο αριθμό! Όλοι τους στρατιωτικοί, στρατιώτες και άμαχοι πρόσφυγες που προσπαθούσαν να αποχωρήσουν από τις κατεχόμενες, το 1945, από τους Γερμανούς περιοχές της Βαλτικής, καθώς ο «Κόκκινος Στρατός» είχε αρχίσει την επέλασή του.
Επιχείρηση Χάνιμπαλ
Βρισκόμαστε στις αρχές του 1945 και ο γερμανικός στρατός έχει βάλει σε εφαρμογή την Επιχείρηση Χάνιμπαλ. Ουσιαστικά την οργανωμένη οπισθοχώρηση των Γερμανών και την εκκένωση των περιοχών γύρω από την Βαλτική Θάλασσα, πριν φτάσουν σε αυτές οι Σοβιετικές Δυνάμεις. Ήταν η μεγαλύτερη και σπουδαιότερη επιχείρηση που είχε αναλάβει η Kriegemarine, το Πολεμικό Ναυτικό της Γερμανίας, σε όλο τον Β' ΠΠ, καθώς ο Ναύαρχος Ντένιτς είχε αναλάβει να μεταφέρει δια θαλάσσης πάνω από 2.000.000 ανθρώπους από τις υπό κατοχή περιοχές γύρω από τη Βαλτική.
Οι Σοβετικές δυνάμεις είχε πλησιάσει τον Γενάρη του 1945 επικίνδυνα προς τα λιμάνια της της Πομερανία με τους Γερμανούς να υποχρεώνονται να αποχωρήσουν από την ευρύτερη περιοχή, όπου μεταξύ άλλων βρισκόταν και η διοίκηση των υποβρυχίων τους.
Το σχέδιο για την εκκένωση της περιοχής
Βάσει του σχεδίου, την 30ή Ιανουαρίου ημέρα με κακοκαιρία που θα έκανε δύσκολη την παρέμβαση των σοβιετικών υποβρυχίων, θα ξεκινούσε νηοπομπή από το λιμάνι της Γκντίνια, όπου θα συμμετείχαν τα νοσκομειακά πλοία Βίλχελμ Γκούστλοφ και Χάνσα, συνοδεία δύο τορπιλάκατων. Το Βίλχελμ Γκούστλοφ, πρώην κρουαζειρόπλοιο, μπορούσε να μεταφέρει 1.685 άτομα όμως είχε ληφθεί η απόφαση να ανέβουν σε αυτό πολλαπλάσιοι ώστε να στα λιμάνια της ανατολικής Πρωσίας, περίμεναν να αποχωρήσουν πάνω από 60.000 άμαχοι. Τα επίσημα στοιχεία αναφέρουν πως συνολικά στο πλοίο βρίσκονταν 6.050 επιβάτες (πλήρωμα, στρατιωτικοί, γιατροί και νοσοκόμοι, τραυματίες, πρόσφυγες) ωστόσο οι ανεπίσημες αναφορές σημειώνουν πως τελικά ο αριθμός των επιβατών μπορεί να πλησίαζε και τις 10.000 έχοντας καταλάβει κάθε σπιθαμή του πλοίου.
Τα τέσσερα πλοία, δύο επιταγμένα και δύο τορπιλάκατοι κατάλληλες για ανθυποβρυχιακό πόλεμο, έφυγαν από το λιμάνι της Γκντίνια (στη σημερινή Πολωνία) νωρίς το πρωί της 30ής Ιανουαρίου. Οι καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν ήταν σχετικά άσχημες, με θερμοκρασία 10 βαθμούς υπό το μηδέν, ένταση ανέμου 7 μποφόρ, συνεχή χιονόπτωση και κατάσταση θαλάσσης τρικυμιώδη. Τα προβλήματα για τη γερμανική νηοπομπή άρχισαν πολύ νωρίς καθώς το Χάνσα παρουσίασε μηχανικό πρόβλημα και υποχρεώθηκε να επιστρέψει στο λιμάνι. τρεις ώρες μετά από τον απόπλου η μία από τις δύο τορπιλακάτους ενημέρωσε πως λόγω καιρικών συνθηκών δεν μπορεί να προσφέρει κάλυψη και επέστρεψε επίσης στο λιμάνι.
Το ταξίδι συνεχίστηκε για το Βίλχελμ Γκούστλοφ και την τορπιλάκατο Λέβε, με τα δύο πλοία να πλέον δυτικά αλλά πλέον να είναι εκτεθειμένα.
Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, τα δύο πλοία παρέπλεαν τη βάση Χελ και τον φάρο Ροζέβιε των πολωνικών ακτών όταν έγιναν αντιληπτά από το περισκόπιο του ρωσικού υποβρυχίου «S-13» του οποίου κυβερνήτης ήταν ο Αλεξάντερ Μαρινέσκο. Ο Σοβιετικός στρατιωτικός παίρνει την απόφαση να ακολουθήσει τα δύο πλοία, αναγνωρίζοντας πως πρόκειται για νηοπομπή, και να χτυπήσει όταν θα του το επιτρέψουν οι καιρικές συνθήκες. Αυτό έγινε λίγο μετά τις 9 το βράδυ, όταν τέσσερις τορπίλες έφυγαν από το υποβρύχιο με τις τρεις να βρίσκουν στόχο στο «Βίλχελμ Γκούστλοφ». Η μία τορπίλη αχρήστευσε το μηχανοστάσιο ενώ οι δύο άλλες τα ύφαλα στη πλώρη με συνέπεια να βρουν ακαριαίο θάνατο οι 373 νοσοκόμες που είχαν καταλύσει στο διαμέρισμα εκείνο του πλοίου.
Σοβιετικές τορπίλες χτύπησαν το Βίλχελμ Γκούστλοφ
Ακολούθησε πανικός πάνω στο υπερφορτωμένο πλοίο. Κάποιες σωσίβιες λέμβοι έπεσαν στη μανιασμένη θάλασσα ενώ το πλοίο είχε αρχίσει να παίρνει κλίση. Παράλληλα με φωτοβολίδες και μηνύματα των τηλεγραφητών, καλούσαν σε βοήθεια. Η τορπιλάκατος Λέβε, που συνόδευε το πλοίο, έκανε έρευνες εντοπισμού του εχθρικού υποβρυχίου αντί τού συντονισμού της διάσωσης.
Σε λιγότερο από μία ώρα το Βίλχελμ Γκούστλοφ βυθίστηκε μαζί με χιλιάδες επιβαίνοντες σε αυτό. Ακόμη και όταν έφτασαν στην περιοχή μία τορπιλάκατος και ένα καταδρομικό προσπαθούσαν να αποφύγουν ενδεχόμενες συγκρούσεις με υποβρύχια, παρά να περισυλλέξουν ναυαγούς.
Η θάλασσα μέσα σε λίγη ώρα γέμισε με παγωμένα πτώματα σε ένα θέαμα μακάβριο. Κατάφεραν να διασωθούν μόλις 1239 άτομα (κατ' άλλους 996) με τους νεκρούς να είναι από 5 ως και 8.000 συντελώντας έτσι μία από τις μεγαλύτερες ναυτικές τραγωδίες. Η συγκεκριμένη επίθεση, παρότι δεν έγινε σε πολεμικό πλοίο, δεν αναγνωρίστηκε ποτέ ως έγκλημα πολέμου, ενώ ο κυβερνήτης του ρωσικού υποβρυχίου τιμήθηκε μετά θάνατον με παράσημο.
Τις επόμενες δύο ημέρες, από το ναυάγιο, το ρωσικό υποβρύχιο καταδιώχθηκε, χωρίς όμως αποτέλεσμα, με συνέπεια, στις 10 Φεβρουαρίου, να βυθίσει και άλλο ένα μεγάλο γερμανικό επιβατηγό πλοίο, το «Γκενεράλ φον Στόιμπεν» παρασύροντας στο θάνατο περισσότερους από 3.000 Γερμανούς!
Αξίζει να σημειωθεί πως το πλήρωμα του ρωσικού Υ/Β «S-13» πληροφορήθηκε την ταυτότητα των πλοίων μετά τον κατάπλου στη φιλανδική βάση του!
Γιατί έμεινε στη... σκιά του Τιτανικού
Παρότι μιλάμε ίσως για το πιο πολύνεκρο ναυάγιο των σύγχρονων χρόνων, η βύθιση του Βίλχελμ Γκούστλοφ παραμένει «άγνωστη» για το ευρύ κοινό. Πολλοί είναι εκείνοι που έχουν αναρωτηθεί γιατί δεν έχει πάρει τη δημοσιότητα του Τιτανικού. Σύμφωνα με αναλύσεις που έχουν γίνει για τη συγκεκριμένη υπόθεση, σημαντικό ρόλο έπαιαε το γεγονός πως η βύθιση του Wilhelm Gustloff συνέβη κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, όταν συνέβησαν πολλά άλλα σημαντικά γεγονότα που τράβηξαν την προσοχή του κόσμου. Επιπλέον, ήταν μια τραγωδία εν καιρώ πολέμου και οι λεπτομέρειες δεν δημοσιοποιήθηκαν ευρέως από τα εμπλεκόμενα μέρη για διάφορους λόγους. Οι βυθίσεις του Τιτανικού και του Μπίσμαρκ έχουν αποτελέσει το θέμα πολλών βιβλίων, ταινιών και ντοκιμαντέρ, τα οποία έχουν βοηθήσει να διατηρηθούν στη συνείδηση του κοινού.l
Ακολουθήστε το Reader.gr στα Google News για να είστε πάντα ενημερωμένοι για όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.
